Η απόλυτη αγάπη είναι ακραία απαιτητική, συντριπτική -αυτή είναι η λέξη- και γι' αυτό ανέφικτη. Η αγάπη, μια τέτοια αγάπη, σπανίως βιώνεται. Η αγάπη κυρίως ως ευχή, ως προσδοκία και ιδανικό αντιμετωπίζεται, διότι δεν είναι απλό όντως ν' αγαπάς άνευ όρων, απόλυτα, αφοσιωμένα, πιστά, θυσιαστικά, τέλεια. Πάντα ο εγωισμός θα έρχεται και θα νερώνει το κόκκινο σαν αίμα κρασί της αγάπης μας και θα την κάνει πιο ανεκτή, πιο ανεκτική, συμβιβασμένη, αλλά και πιο ανεπαρκή, ανικανοποίητη.
Σαν αίμα...
Διότι η αγάπη, από την ώρα που συμπάσχει, πάσχει. Απ' τη στιγμή που συμπονά, πονά. Απ' τη στιγμή που μοιράζεται, ευθύνεται. Κι όταν πάσχεις, πονάς κι ευθύνεσαι, αναλαμβάνεις και την αμαρτία του άλλου. Μπορείς να προσφερθείς ως εξιλαστήριο θύμα αντ' αυτού. Να εξαγοράσεις, ας πούμε, την ποινή του παιδιού σου, την ποινή του πατέρα σου, την αμαρτία μιας πατρίδας, μιας επαναστάσης.
Καμιά εξαγορά αμαρτιών των άλλων δεν υπήρξε περισσότερο κορυφαία από εκείνη που ο Ιησούς, αμνός, γιος του Θεού, ων απολύτως αθώος, εκούσια ανέλαβε για τον κόσμο, κόσμο που είχε φτάσει στην αιχμή της παράνοιας και της σκληρότητας, και κινδύνευε, όχι να αυτοτιμωρηθεί ασφαλώς, αλλά να αυτοκαταστραφεί και να χαθεί. Μοναχογιός του Παντοδύναμου, εξοπλισμένος με τη δύναμη του παντελώς αδύνατου, εγκαταλείπεται στα νύχια διεφθαρμένων δικαστηρίων, στο αιμόφυρτο μαρτυρικό τέλος για εγκλήματα ψευδομαρτύρων. Χωρίς ούτε μια λέξη αυτοϋπερασπισης στα χείλη του. Σιωπηλός, μια και η απόφαση της θυσίας είχε ήδη, και πριν από την σπαραχτική προσευχή στη Γεθσημανή, ληφθεί.
Υπάρχει μεγαλύτερο μυστήριο από αυτό της Σταύρωσης του Γολγοθά; Από τα επακόλουθά του; Από το χυμένο αίμα που χύνεται τέλειο, για να ξεπλυθεί ο κόσμος, καθαρός πάλι, από την αρχή; Το αίμα του πιο αθώου για τους πιο ενόχους, του πιο αγνού για τους πιο υποκριτές, αρνί εν μέσω λύκων, κι εδώ βρίσκεται το μυστηριώδες μεγαλείο της ευθύνης και της αγάπης. Ευθύνη όχι μονάχα για δικά μου εγκλήματα, συνειδητά ή ασυνείδητα, αλλά για εγκλήματα του άλλου που αγαπώ. Για να ξεκινήσει ξανά, σε δεύτερη ευκαιρία και σε νέα ελευθερία -ακόμη κι απ' το θάνατο ελευθερία- ο άνθρωπος, έχοντας μηδενίσει το ασήκωτο βάρος, το στοιβαγμένο από το παρελθόν.
Τόσο δίκαιος άδικος θάνατος έχει ξαναγίνει;
Για να μάθουμε ίσως πως πέρα και πάνω από το δίκαιο υπάρχει κάτι πιο δίκαιο: το έλεος. Η απεραντοσύνη της καλοσύνης που ψιθυρίζει -σε όλους μας κι ας μην αντέχουμε να το ακούσουμε- πίσω απ' τη συνείδηση: Για να υποφέρει κάποιος απόψε κάπου στη γη, φταίω κι εγώ.
Μάρω Βαμβουνάκη, απόσπασμα απ' το βιβλίο "Μια μεγάλη καρδιά γεμίζει με ελάχιστα"
